Rất nhiều người muốn niềng răng nhưng lại chần chừ chỉ vì lo sợ phải nhổ răng khôn. Liệu niềng răng có cần nhổ răng khôn không, hay chỉ có chỉ định trong một số trường hợp nhất định? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ khi nào cần nhổ, khi nào không cần, dựa trên phân tích chuyên môn chỉnh nha từ bác sĩ nhé!
Răng khôn là răng gì?
Răng khôn (hay còn gọi là răng số 8) là răng mọc sau cùng, thường xuất hiện trong độ tuổi từ 17-25 tuổi. Răng khôn nằm ở vị trí cuối cùng trên cung hàm, nơi xương hàm thường đã phát triển ổn định, vì vậy rất dễ xảy ra tình trạng mọc lệch, mọc ngầm hoặc không đủ chỗ để mọc thẳng.
Trong chỉnh nha, răng khôn không giữ vai trò chức năng quan trọng như các răng khác. Ngược lại, nếu mọc sai vị trí, răng khôn có thể ảnh hưởng đến quá trình dịch chuyển răng, khớp cắn và kết quả niềng răng lâu dài.
Niềng răng có cần nhổ răng khôn không?
Niềng răng không phải lúc nào cũng cần nhổ răng khôn. Bởi bác sĩ chỉnh nha sẽ chỉ định nhổ răng khôn khi răng này có nguy cơ ảnh hưởng xấu đến quá trình niềng hoặc sức khỏe răng miệng về lâu dài. Ngược lại, nếu răng khôn mọc thẳng, đúng vị trí và không gây biến chứng, bạn hoàn toàn có thể giữ lại răng khôn khi chỉnh nha.
Vì sao nhiều trường hợp niềng răng cần nhổ răng khôn?
Sự lo lắng của người niềng răng là hoàn toàn dễ hiểu, bởi nhổ răng khôn được xem là một tiểu phẫu. Tuy nhiên, trong chỉnh nha, việc nhổ răng khôn thường được chỉ định vì những lý do sau:
Răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm
Răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm có thể chèn ép răng số 7 kế cận. Tình trạng này dễ gây sâu răng, viêm nướu hoặc tiêu xương ổ răng. Khi niềng răng, các răng di chuyển trên cung hàm khiến nguy cơ biến chứng từ răng khôn mọc lệch càng gia tăng.
Răng khôn gây chen chúc, thiếu khoảng
Trong nhiều trường hợp chỉnh nha, cung hàm vốn đã hẹp và không đủ khoảng trống. Sự xuất hiện của răng khôn sẽ làm tăng mức độ chen chúc, gây cản trở quá trình tạo khoảng và sắp xếp răng đúng vị trí, từ đó ảnh hưởng đến tiến độ và kết quả niềng răng.
Nguy cơ viêm nhiễm và biến chứng sau niềng
Ngay cả khi quá trình niềng răng đã hoàn tất, răng khôn mọc lệch vẫn tiềm ẩn nguy cơ viêm quanh thân răng. Nếu không được xử lý, tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của kết quả chỉnh nha và làm tăng nguy cơ tái phát sai lệch răng.
Trường hợp nào cần nhổ răng khôn khi chỉnh nha?
Bác sĩ chỉnh nha thường chỉ định nhổ răng khôn trong các trường hợp sau:
Răng khôn ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch chỉnh nha
Khi răng khôn gây cản trở sự di chuyển của các răng khác hoặc làm lệch trục răng trong quá trình niềng răng, bác sĩ chỉnh nha sẽ chỉ định nhổ bỏ để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến phác đồ điều trị.
Răng khôn có nguy cơ gây biến chứng lâu dài
Những trường hợp răng khôn mọc ngầm hoặc mọc lệch thường tiềm ẩn nguy cơ viêm nướu tái phát, nhiễm trùng quanh răng hoặc khó vệ sinh răng miệng. Nếu không được xử lý kịp thời, các vấn đề này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng trong thời gian dài.
Nhổ răng khôn để tránh phải nhổ răng khác
Trong một số phác đồ chỉnh nha, việc nhổ răng khôn có thể giúp tạo khoảng cần thiết mà vẫn bảo tồn các răng chức năng quan trọng, chẳng hạn như răng số 4. Điều này góp phần tối ưu hiệu quả chỉnh nha và duy trì chức năng ăn nhai về lâu dài.
Trường hợp nào không cần nhổ răng khôn khi niềng?
Không ít trường hợp niềng răng không cần nhổ răng khôn, cụ thể là khi:
Răng khôn mọc thẳng, đúng vị trí
Răng khôn mọc thẳng, không mọc lệch và không gây viêm nhiễm có thể được giữ lại trong quá trình niềng răng. Khi răng khôn dễ vệ sinh và không ảnh hưởng đến các răng kế cận, việc nhổ răng khôn là không bắt buộc.
Cung hàm đủ rộng, không thiếu khoảng
Nếu cấu trúc xương hàm đủ rộng, cho phép các răng di chuyển thuận lợi mà không xảy ra tình trạng chen chúc, bác sĩ chỉnh nha thường không cần chỉ định nhổ răng khôn. Trong những trường hợp này, răng khôn không làm ảnh hưởng đến kế hoạch sắp xếp răng trên cung hàm.
Niềng răng khi răng khôn chưa mọc
Ở người trẻ, khi răng khôn chưa xuất hiện trên cung hàm, bác sĩ có thể lựa chọn phương án theo dõi định kỳ. Việc nhổ răng khôn sớm thường chưa cần thiết nếu chưa có dấu hiệu bất thường hoặc nguy cơ biến chứng.
Nên nhổ răng khôn trước, trong hay sau khi niềng răng?
Thời điểm nhổ răng khôn sẽ được bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng theo từng giai đoạn như sau:
- Trước khi niềng răng: Áp dụng khi răng khôn chắc chắn ảnh hưởng đến kế hoạch chỉnh nha.
- Trong quá trình niềng: Khi răng khôn bắt đầu mọc và gây cản trở trong lúc đang chỉnh nha.
- Sau khi tháo niềng: Một số trường hợp răng khôn chưa gây vấn đề ngay, nhưng cần nhổ để đảm bảo ổn định lâu dài.
Quyết định nhổ răng khôn trước, trong hay sau khi niềng răng thường dựa trên kết quả chẩn đoán hình ảnh như phim X-quang toàn cảnh (Pano), phim sọ nghiêng (Ceph) kết hợp với đánh giá lâm sàng của bác sĩ chỉnh nha.
Niềng răng có cần nhổ răng khôn không phụ thuộc vào tình trạng răng miệng và kế hoạch chỉnh nha của từng người. Không phải ai niềng răng cũng cần nhổ răng khôn. Để biết chính xác trường hợp của mình có cần nhổ hay không, bạn hãy đặt lịch thăm khám và chụp X-quang tại Nha khoa Big Dent để được bác sĩ chỉnh nha tư vấn cụ thể nhé!